Zapisane w pamięci – historia i typy pamięci, część 4
Układy pamięci nierozerwalnie kojarzą się z mikroprocesorami (choć nie jest to ich jedyne zastosowanie). Na przestrzeni lat zostało opracowanych wiele rozwiązań do różnorodnych zastosowań. Niektóre z nich doczekały się „rewitalizacji”.
W poprzednich częściach pisałem o pamięciach nieulotnych. Dotyczyły one układów bazujących na technologii EEPROM lub FLASH. Użycie tych układów pozwalało przykładowo na zapisanie w sposób trwały istotnych informacji. Przykładem jest telewizor. Po zakupie nowego, aby możliwe było użytkowanie go zgodnego z przeznaczeniem, koniecznością jest nastrojenie go do odbioru różnych programów. Wiąże się to z zapisaniem danych w pamięci nieulotnej, aby nie było konieczności każdorazowego poszukiwania częstotliwości, na których nadawane są programy. Zapis danych do pamięci EEPROM wymaga dosyć długiego czasu i na takie utrudnienia można sobie pozwolić, gdyż są to zdarzenia sporadyczne. Odczyt danych z takiej pamięci nie wiąże się z opóźnieniami.
Użycie układów (EEPROM) w roli pamięci operacyjnych jest niemożliwe. Większość układów jest wyposażona w szeregowy interfejs komunikacyjny i są przewidziane do zapisu danych konfiguracyjnych (jak wspomniane nastawy częstotliwości telewizyjnych). Istnieją pamięci EEPROM z interfejsem równoległym, ale tu występuje kolejny problem komunikacyjny: trzeba odczekać odpowiedni czas by dane trwale się zapisały, odczytując status wykonania tej operacji. Kompilator, generując kod operacji do zapisu, nie przewiduje takich działań.
Cechy użytkowe pamięci FLASH całkowicie dyskwalifikują je jako pamięci operacyjne o charakterze nieulotnym (są one przeznaczone całkowicie do innych celów). Ich specyfiką jest to, że przed zapisem danych pamięć musi być skasowana. Przestrzeń adresowa jest podzielona na sektory (często o wielkości 128 bajtów) i nie ma konieczności kasowania całej – wystarczy kasować wybrany sektor. Modyfikacja jednego bajtu we FLASH wymaga wczytania sektora do jakiejś pamięci podręcznej, modyfikacji odpowiedniego bajtu na nową zapisywaną wartość, skasowania sektora we FLASH i zapisanie sektora bazując na informacjach zawartych w pamięci podręcznej.
(…)
——– ciach! ——–
To jest tylko fragment artykułu, którego pełna wersja ukazała się w grudniowym numerze czasopisma Zrozumieć Elektronikę (ZE 12/2025). Pełną wersję czasopisma znajdziesz pod tym linkiem. Natomiast niepełna, okrojona wersja, pozwalająca zapoznać się z zawartością numeru ZE 12/2025 znajduje się tutaj.
Andrzej Pawluczuk
apawluczuk@vp.pl
Uwaga! Wskazówki, jak nabyć pełne wersje dowolnych numerów ZE znajdują się na stronie:
https://piotr-gorecki.pl/n11.
