Multimetr – dodatkowe funkcje

W pierwszym artykule tej serii podane były elementarne wiadomości o multimetrach i opisane zostały podstawowe pomiary: napięcia, prądu i rezystancji. Teraz w drugim zajmiemy się pozostałymi funkcjami multimetrów. W trzecim odpowiem na niektóre pytania i omówię wątpliwości związane z multimetrami.

Niniejszy trzyczęściowy artykuł przeznaczony jest dla zupełnie początkujących. Natomiast różne wskazówki dla elektroników, którzy chcą bliżej poznać multimetry i dokonać sensownych zakupów, zawarte są w oddzielnej serii artykułów, oznaczonej kolejnymi numerami począwszy od M001. W pierwszym artykule serii omówiliśmy podstawowe pomiary: napięcia, rezystancji i (natężenia) prądu. Teraz omówimy jeszcze inne, bardziej i mniej przydatne w praktyce funkcje multimetrów.

Pomiar diod

Praktycznie wszystkie multimetry mają możliwość pomiaru napięcia przewodzenia diody.

W sumie jest to funkcja umiarkowanie użyteczna w praktyce. Można ją wykorzystać do sprawdzenia biegunowości różnych diod – przy odwrotnym dołączeniu przyrząd pokaże przekroczenie zakresu. Elektronikowi funkcja ta pozwoli odróżnić zwykłe diody krzemowe od diod Schottky’ego.

Niestety w większości multimetrów funkcja ta nie jest przydatna do sprawdzania świecących diod LED. Są jednak wyjątki – nieliczne multimetry pozwalają zidentyfikować kolor świecenia diod LED.

W każdym razie warto wiedzieć, że po wybraniu tej funkcji multimetr pracuje podobnie jak omomierz, tylko zamiast rezystancji pokazuje napięcie występujące na mierzonym elemencie.

Fotografia 1 pokazuje przykłady. Malutka dioda 1N4148 ma napięcie przewodzenia 579 mV, popularna 1N4007 – napięcie 555 mV, a spora, 15-amperowa dioda Schottky’ego tylko 129 mV, czyli 0,129 V. Tak jest jednak tylko przy bardzo małym prądzie pomiaru. Podczas normalnej pracy spadki napięć na diodach będą większe.

Tylko nieliczne multimetry potrafią zmierzyć w ten sposób napięcie przewodzenia diod LED. Przykład próby pomiaru niebieskiej diody LED znajdziesz na fotografii 2. Jak widać, z zadaniem poradził sobie ANENG AN870, a dużo droższy OWON B41T_ wprawdzie zaświecił diodę, ale nie pokazał napięcia na niej występującego. A tak przy okazji: powszechnie wiadomo, że napięcie pracy diod białych i niebieskich jest większe niż 3 V, tymczasem tu pokazane napięcie przewodzenia to tylko 2,578 V. Przy takim napięciu i jakimś małym prądzie dioda już dość jasno świeci, ale oczywiście podczas normalnej pracy, gdy prąd diody byłby dużo większy, napięcie przewodzenia będzie większe.

(…) ciach!

To jest tylko początek, zapowiedź artykułu, którego pełna wersja ukazała się z numerze lutowym czasopisma Zrozumieć Elektronikę (ZE 2/2023). Czasopismo aktualnie nie ma wersji drukowanej na papierze. Wydawane jest w postaci elektronicznej (plików PDF). Pełna wersja czasopisma umieszczona jest na moim profilu Patronite i dostępna jest dla Patronów, którzy wspierają mnie kwotą co najmniej 10 zł miesięcznie. Natomiast niepełna, okrojona wersja, pozwalająca zapoznać się z zawartością numeru ZE 2/2023 znajduje się tutaj.

Piotr Górecki