Podstawy automatyki – Bezpieczeństwo

Jednym z ważnych tematów w automatyce jest bezpieczeństwo. Układ sterowania, układ automatyki musi zapewniać użytkownikowi bezpieczeństwo. W jaki sposób można je zapewnić? Czy jest to łatwe zadanie? Z czego składają się obwody bezpieczeństwa?

Podstawy

Zatrzymanie awaryjne – zostają zatrzymane wszelkie ruchy maszyny, które mogą być niebezpieczne dla użytkownika.

Wyłączenie awaryjne – powoduje odcięcie zasilania maszyny w przypadku zagrożenia po stronie elektrycznej – porażenia prądem.

W większości przypadków większy priorytet ma zatrzymanie awaryjne, jednak wszystko zależy od wykonanej analizy ryzyka.

Obwody bezpieczeństwa mogą być zbudowane jako jednokanałowe lub dwukanałowe – wówczas kontrola stanu elementów jest wykonywana przez dwa niezależne od siebie kanały, co zmniejsza ryzyko nieprawidłowego zadziałania obwodu.

Po zadziałaniu wyłącznika awaryjnego maszyna nie może sama się uruchomić, wymagane jest ręczne skasowanie obwodu bezpieczeństwa.

Wyłączniki awaryjne

Podstawowym elementem obwodu bezpieczeństwa jest wyłącznik awaryjny, zwany z angielskiego EMERGENCY STOP (E-STOP) lub z niemieckiego NOT-AUS (fotografia 1 przedstawia rodzinę wyłączników PITestop – źródło: www.pilz.com). Zazwyczaj jest to przycisk koloru czerwonego w kształcie grzybka (łatwość użycia) z żółtą obramówką. Po zadziałaniu może być odblokowany przez wyciągnięcie, przekręcenie lub za pomocą kluczyka.

Przyciski te mają zwykle jeden lub dwa styki NC, które są wykorzystane w obwodzie bezpieczeństwa, oraz styk NO służący do sygnalizacji zadziałania (nieobowiązkowy).
(…)

——– ciach! ——–

To jest tylko fragment artykułu, którego pełna wersja ukazała się w numerze listopadowym czasopisma Zrozumieć Elektronikę (ZE 11/2024). Pełną wersję czasopisma znajdziesz pod tym linkiem. Natomiast niepełna, okrojona wersja, pozwalająca zapoznać się z zawartością numeru ZE 11/2024 znajduje się tutaj.

Mateusz Ostrycharz
elektryk.mo@gmail.com

Uwaga! Osoby, które nie są (jeszcze) stałymi Patronami ZE, mogą nabyć PDF-y z pełną wersję tego numeru oraz wszystkich innych numerów czasopisma wydanych od stycznia 2023, „stawiając kawę” (10 złotych za jeden numer czasopisma w postaci pliku PDF).
W tym celu należy kliknąć link (https://buycoffee.to/piotr-gorecki), lub poniższy obrazek

Następnie wybrać:
– jeśli jeden numer ZE – 10 zł,
– jeśli kilka numerów ZE – WSPIERAM ZA. I tu wpisać kwotę zależną od liczby zamawianych numerów – wydań (N x 10 zł),
Wpisać imię nazwisko.
Podać adres e-mail.
Koniecznie zaznaczyć: „Chcę dołączyć wiadomość dla Twórcy” i tu wpisać, który numer lub numery mamy wysłać na podany adres e-mailowy. Jeśli ma to być numer z tym artykułem trzeba zaznaczyć, że chodzi o ZE 11/2024.
UWAGA!!! E-mail z linkiem do materiałów (weTransfer) wysyłamy zazwyczaj w ciągu 24 godzin. Czasem zdarza się jednak, że trafia do spamu. Jeśli więc nie pojawi się w ciągu 48 godzin prosimy sprawdzić w folderze spam, a ewentualny problem zgłosić na adres: kontakt@piotr-gorecki.pl.